Kerst, Koper, Kwarts
Op vrijdag 16 december 2022 klinkt kerstmuziek uit de 15e en 16e eeuw in de Grote Kerk van Vianen. Het Haarlems Vocaal Ensemble Kwarts zingt de koorwerken, afwisselend ondersteund door de instrumenten van Alta Capella Vianensis. Het geheel staat onder leiding van Gerrit Maas. Op het programma staan werken van o.a. Orlando di Lasso, Michael Praetorius en Josquin des Prez.
Aanvang 20:30 uur. Entree € 12,50 aan de deur. Voorverkoop € 10 à contant per 28 november bij Print en Inkstation, Voorstraat 100, Vianen of via Ticketkantoor.nl: https://www.ticketkantoor.nl/shop/grotekerkvianen
Muziek uit de rijk verbeelde renaissance
In dit concert werkt Vocaal Ensemble Kwarts samen met Alta Capella Vianensis, een instrumentaal ensemble van blazers, slagwerk en snaar uit de regio Utrecht. Voor de gekozen muziek is dit een uitgelezen kans. U hoort vanavond liederen en delen van missen uit het begin van de renaissance, de 15de eeuw, tot de laatste periode aan de rand van de barok, het begin van de 17de eeuw. U hoort daarbij een verscheidenheid van stijlen. Maar wat ze bindt is dat de muziek stemmen en instrumenten laat versmelten. Soms volledig in samenklank, soms wat schurend. Maar op momenten ook los van elkaar, er klinken alleen stemmen of instrumenten, bijna inwisselbaar om dan toch weer samen te komen. Een ontdekkingsreis naar klank, typerend voor de muziek uit de renaissance. Afwisselend met de gezongen muziek speelt het ensemble ook drie blokjes louter instrumentaal, dansliederen en variaties daarop. En natuurlijk hoort u ook kerst, twee liederen rond een roos. Beiden ontstaan rond 1500 maar nog overbekend en volop gezongen, in de hele westerse wereld.
Het concert begint met Es ist ein Ros entsprungen van Michael Praetorius, een Duits componist. In dit lied wordt meteen al de opzet van dit concert duidelijk. Een cornetto speelt eerst de melodie waarna de sopraan het eerste couplet zingt. En in het tweede couplet komt alles samen, het volledige koor en alle instrumenten.
Eveneens van een Praetorius (uit dezelfde periode maar voorzover bekend geen familie) volgt dan Factum est silentium, een motet, geschreven voor St. Michaelsdag. In de tekst gaat het over zijn gewonnen strijd tegen de draak, beschreven in het bijbelboek de Openbaring van Johannes. Vier solisten uit het koor voeren dit uit met het ensemble. Soms alternerend als in een beurtzang, dan weer helemaal samen opgaand in een …… lees meer hierover in het programmaboekje.
Informatie over de musici
Vocaal Ensemble Kwarts is in 1988 in Haarlem opgericht. Begonnen als dubbelkwartet heeft het zich in de loop van de tijd ontwikkeld tot een koor van nu 18 leden.
Kwarts wil een breed muzikaal spectrum ontdekken en ten gehore brengen. In de ruim 30 jaar dat het ensemble bestaat is een rijk repertoire opgebouwd, afkomstig uit diverse stijlperiodes. Deze diversiteit is ook hoorbaar in de uitvoeringen van Kwarts: a capella, begeleid door enkele instrumenten of met een volledig bezet barokensemble. Hierin is zeker de hand van Gerrit Maas te herkennen, die sinds 2010 als dirigent aan Kwarts verbonden is. De concerten van Kwarts zijn vaak geprogrammeerd rond een thema. Elk concert ademt een eigen sfeer en is steeds verrassend van karakter. Vocaal Ensemble Kwarts is behalve een muzikaal avontuur ook een verhaal van mensen die elkaar inspireren en ernaar streven om samen op een zo hoog mogelijk niveau te musiceren.
Alta Capella Vianensis is een jong ensemble, opgericht in 2020. Het richt zich op muziek uit de renaissance en vroege barok (ongeveer 1450 – 1650) en speelt op historische instrumenten. Die worden tegenwoordig weer gemaakt – specialistisch handwerk en vaak naar historische voorbeelden die zich in musea bevinden. Het ensemble speelt in concert zowel geheel instrumentaal als met zangers.
Gerrit Maas is koor- en orkestdirigent. Hij studeerde muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht en orkestdirectie bij Lucas Vis aan het Conservatorium van Amsterdam. Daarnaast volgde hij directielessen bij Jos Vermunt en Johan Rooze, en masterclasses bij onder andere Helmuth Rilling, Georg Grün en Jorma Panula.
Gerrit Maas maakte zijn debuut als dirigent op zeventienjarige leeftijd, toen hij een schoolvoorstelling van Mozarts Zauberflöte dirigeerde. In 2009 sloot hij zijn conservatoriumstudie af met twee uitvoeringen van Beethovens Negende symfonie. Op zijn repertoire staan veel van de grote oratoria, zoals Joshua van Händel en Orffs Carmina Burana. De requiems van Mozart, Fauré, Verdi, Saint-Saëns en Duruflé voerde hij uit met muziekwetenschapstudenten van de Universiteit Utrecht. De muziek van Johann Sebastian Bach neemt in zijn werk een bijzondere plaats in. Naast de maandelijkse cantatediensten in Utrecht leidde hij ook uitvoeringen van Bachs Hohe Messe, de Johannespassion, de Matthäuspassion en het Weihnachtsoratorium met verschillende koren en orkesten. In 2013 ging zijn reconstructie van de Markuspassion in première. Naast de grote werken werkt Gerrit Maas graag met kamerkoren. Renaissancemuziek en recentere muziek uit het Slavisch taalgebied en de Baltische staten hebben zijn bijzondere interesse.
Gerrit Maas is de vaste dirigent van het Domstad Jeugdorkest, Vocaal Ensemble Kwarts in Haarlem en van KCOV Excelsior in Amsterdam. Hij is koordirigent van Leids Studenten Koor en Orkest Collegium Musicum en is tevens dirigent van de Utrechtse Bachcantatediensten in de Geertekerk. Daarnaast is hij actief als continuospeler.
